De competentie luisteren verder ontwikkelen?

Luisteren als gedrag betekent dat je met aandacht en geduld met anderen kunt praten. Je laat de ander aan het woord en onthoudt wat er gezegd wordt. Je bent ook alert op wat de ander niet met woorden zegt, maar impliciet probeert aan te geven zoals bijvoorbeeld met non verbale signalen. Je bent vol aandacht en oplettend in het gesprek. Luisteren kent verschillende niveaus, van technisch luisteren (letterlijk horen wat de ander zegt) tot en met empathisch luisteren. Het ontwikkelen van de competentie luisteren is van essentieel belang in zowel professionele als persoonlijke situaties. Door effectief te luisteren, kun je beter begrijpen wat anderen bedoelen, hun behoeften en standpunten begrijpen, en constructievere relaties opbouwen.

Wat is luisteren?

Definitie luisteren: Weet relevante informatie, zowel verbaal als non-verbaal op te pakken tijdens gesprekken. Koppelt dit tussentijds terug aan de gesprekspartner.

De competentie luisteren is opgebouwd uit een aantal concrete gedragingen:

Geeft in gesprekken anderen de ruimte hun boodschap te verwoorden.
Stelt gericht vragen, indien iets niet geheel duidelijk is.
Geeft tussentijds of aan het einde van het gesprek een samenvatting van wat de ander heeft gezegd.
Gebruikt in eigen betoog informatie van wat de ander eerder heeft gezegd.
Stimuleert de ander zijn verhaal te doen door bijvoorbeeld oogcontact, hummen en/of knikken.
Laat de ander uitspreken, onderbreekt niet.

Bovenstaande gedragingen zijn nog redelijk algemeen. Maak deze specifiek, zodat de gedragingen te kwalificeren en/of te kwantificeren zijn. Bijvoorbeeld nummer 6: in het werkoverleg pas reageren wanneer de collega aangeeft klaar te zijn met zijn betoog (maak het leerdoel SMART).

Waarom is luisteren belangrijk?

Luisteren is een cruciale competentie omdat het de basis vormt voor effectieve communicatie en het opbouwen van sterke relaties, zowel op professioneel als persoonlijk vlak. Luisteren is daarnaast niet alleen een vaardigheid die nodig is om informatie te ontvangen, maar het is ook een teken van respect, empathie en betrokkenheid bij anderen.